3) Hoe zit het met de zelfregulatievaardigheden van jouw leerlingen?

Welkom bij dit nieuwe blogberichtje! 

💡 Nu het nieuwe schooljaar volop is gestart, is het misschien wel het ideale moment om de beginsituatie van jouw leerlingen na te gaan voor wat hun zelfregulatievaardigheden betreft. Misschien ken je je leerlingen al goed, maar heb je nog nooit echt gepeild naar hoe zij hun eigen zelfregulatievaardigheden inschatten. Of misschien ben jij een startende leraar die jouw leerlingen nog moet leren kennen. In alle geval: ik hoop jou met deze blogpost een stapje vooruit te helpen!

Aangezien ik het gewend ben om onderzoeksartikels door te lezen, ging ik ook voor dit berichtje op zoek naar nuttige wetenschappelijke inzichten. Al snel kwam ik terecht bij ‘Children’s Perceived use of Self-Regulated Learning Inventory (CP-SRLI)’ [2], een wetenschappelijk gevalideerd instrument dat wordt gebruikt om de zelfregulerende vaardigheden van leerlingen te meten. Dit instrument - in de vorm van een vragenlijst met stellingen - werd reeds gebruikt in de Vlaamse onderwijscontext in 2013. Toen werd gevraagd aan een 700-tal leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar om op een schaal van 1 (‘nooit’) tot 5 (‘altijd’) te antwoorden op stellingen over verschillende topics binnen leren leren. Op basis van de data-afname in 2013, werd duidelijk dat het instrument geschikt is om aan de hand van zelfrapportage de zelfregulatievaardigheden van leerlingen te meten. De onderzoekers raden zelf ook aan om het instrument in de praktijk te gebruiken, zodat leraren inzicht kunnen verwerven in de zelfregulatie van hun leerlingen en ook weten waaraan ze kunnen werken om de zelfregulatie te stimuleren.

De methodologische aspecten van het onderzoek en het instrument zijn misschien niet het meest interessant om hier uit de doeken te doen. Wel vermoed ik dat je benieuwd bent naar het instrument (de vragenlijst) zelf, want die kan jij namelijk ook afnemen bij jouw leerlingen.

De vragenlijst bestaat uit 15 verschillende onderdelen (ook wel ‘schalen’ genoemd) die allemaal met leren leren te maken hebben. De verschillende onderdelen bestaan op hun beurt uit stellingen waarop leerlingen kunnen antwoorden. Leerlingen hebben de mogelijkheid om per stelling een antwoord te geven aan de hand van cijfers: 1 = nooit/helemaal niet akkoord, 2= bijna nooit/niet akkoord, 3= soms/ik weet het niet, 4= bijna altijd/akkoord of 5 = altijd/helemaal akkoord (afhankelijk van het type vraag). In totaal bestaat de vragenlijst uit 75 stellingen. Uiteraard hoef je niet alle stellingen aan jouw leerlingen voor te leggen. Kies hier gerust een aantal stellingen uit die voor jouw vak/lessen het meest van toepassing zijn.

Op de Nederlandse website leerling2020.nl [1] vond ik de originele vragenlijst vertaald vanuit het Engels naar het Nederlands.

• Wil je de vragenlijst zelf afnemen bij jouw leerlingen? Dan kan je deze hier in PDF-formaat downloaden [1]. 
• Via deze link kan je meer achtergrondinformatie en praktische zaken over de vragenlijst terugvinden [1]. 
• Meer informatie over de stellingen met bijhorende schalen, vind je hier. [1]

Gelukkig biedt de huidige technologie reeds heel wat mogelijkheden, en ben je dus zeker niet genoodzaakt om de vragenlijst voor al jouw leerlingen af te drukken! Je kan de vragenlijst (of een deel ervan) heel eenvoudig en snel omzetten in een digitale versie, bijvoorbeeld via Google Formulieren. Zo hoef je de vragenlijst ook niet per se tijdens een les af te nemen. 

📧 Ben je hier zelf niet echt in thuis? Neem dan gerust contact met mij op, dan deel ik een (op maat gemaakte) digitale versie van de vragenlijst met jou. Ook wanneer je de vragenlijst hebt afgenomen en je dus zicht hebt op de antwoorden van leerlingen, mag je mij steeds contacteren om je te helpen bij de interpretatie van de verkregen antwoorden.

👇 Hieronder kan je reeds een blik werpen op hoe de originele (vertaalde) vragenlijst eruitziet. [1]

🔊 Ben je met dit instrument aan de slag gegaan? Geef je mening in een reactie onder dit bericht en inspireer anderen!

Deze vragenlijst is zeker ook uitermate geschikt om de ontwikkeling in de zelfregulatievaardigheden van leerlingen te meten over een periode heen. Het kan dus inzichtelijk zijn om deze vragenlijst terug af te nemen in het midden en/of aan het einde van het schooljaar.

Let op! Het gaat hier over een vragenlijst op basis van zelfrapportage door jouw leerlingen. In deze manier van bevragen schuilt het gevaar dat leerlingen sociaal wenselijk antwoorden of dat ze zichzelf onder/overschatten. 

Referenties

[1] Leerling2020. (z.d.). Zelfregulatietool: Ik wil weten in hoeverre de zelfregulatie bij mijn leerlingen verandert. Geraadpleegd op 8 september 2020, van https://leerling2020.nl/research/zelfregulatietool/ 

[2] Vandevelde, S., Keer, H. van, Rosseel, Y. (2013). Measuring the complexity of upper primary school children’s self-regulated learning: A multi-component approach. Contemporary Educational Psychology, 38, 407-425. Geraadpleegd op 28 augustus 2020, van https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2013.09.002