17) Laat jouw lessen tot de verbeelding spreken

Hoe zorg jij ervoor dat jouw leermateriaal (bv. cursus, slides, werkblaadjes, ...) het leren van leerlingen stimuleert? Bevat dat vooral textuele informatie? Gebruik je vaak afbeeldingen? Je raadt misschien al waar dit blogberichtje over gaat. 

Deze week zoomen we in op het belang van goed leermateriaal. Daarnaast bekijken we ook hoe jij als leraar ervoor kan zorgen dat jouw leermateriaal bevorderlijk is voor het leren van leerlingen. Hiertoe hanteren we de Cognitieve Multimediatheorie van Richard E. Mayer, een Amerikaanse professor Onderwijspsychologie. Het uitgangspunt van deze theorie is dat leerlingen tot dieper leren komen door multimediaboodschappen, dit door de werking van onze hersenen. Onderstaand model verduidelijkt dit.

bron: https://www.kuleuven.be/onderwijs/onderwijsbeleid/limel/helpplatform/scenario/the-cognitive-theory-of-multimedia-learning


Dit model toont ons aan dat de combinatie van woorden en beelden samen de hersenen meer prikkelen dan bijvoorbeeld enkel woorden alleen, want dan wordt enkel het verbaal geheugen geactiveerd (en dus niet het visueel geheugen). Wilt dit dan zeggen dat het volstaat om gewoon af en toe een afbeelding/schema in het leermateriaal te verwerken, naast de vele textuele informatie die vaak terug te vinden is in handboeken, slides, ... om zo tot dieper leren te komen? Nee, zo werkt het niet... Er zijn een aantal principes waarmee we moeten rekening houden, dit om ervoor te zorgen dat leerlingen cognitief niet teveel belast worden ('cognitive load theory' die stelt dat het menselijk brein zo'n 7-tal elementen in één keer kan verwerken). 

Wat die principes van de Cognitieve Multimediatheorie van Mayer juist zijn en hoe jij ervoor kan zorgen dat jouw leerlingen niet onnodig overbelast geraken door een overvloed aan informatie, leer je in onderstaand filmpje. 


👉 Dit zijn de belangrijkste principes die worden uitgelicht in het filmpje: 
  • Eenvoudige representaties: gebruik zowel woorden als beelden 
  • Continguïteit: de woorden en de beelden staan zo dicht mogelijk bij elkaar, zowel in tijd als in ruimte
  • Coherentie: de woorden en de beelden moeten sterk gerelateerd zijn aan elkaar (gebruik dus geen beelden om zomaar beelden te gebruiken als ze niet bijdragen aan de textuele informatie) 
  • Modaliteit: het is beter om woorden auditief aan te reiken dan (enkel) textueel 
  • Redunantie: als je informatie auditief (en visueel) aanbiedt, hoef je die niet nog eens textueel aan te bieden
  • Segmentatie: probeer zoveel mogelijk de leerstof op te delen in logische, betekenisvolle delen die samenhoren
❗ Klasse schreef een artikel over enkele fouten die je als leraar kan maken wanneer je woord en beeld combineert in jouw leermateriaal/lessen. Samengevat gaat het om de volgende aandachtspunten: 
  • Vermijd overvolle slides, gebruik beter enkele kernwoorden samen met een duidelijke afbeelding
  • De leerstof moet centraal in beeld zijn en jij kan leerlingen helpen bij het bepalen van de focus
  • Niet alleen afbeeldingen zijn visueel materiaal, ook schema's bijvoorbeeld kunnen heel zinvol zijn
  • Bouw een redenering stapsgewijs op, waarbij je klein begint en gradueel de moeilijkheid (en de hoeveelheid aan informatie) opbouwt
  • Als je rekeninghoudt met de bovenstaande aandachtspunten en principes, geeft dit geen garantie voor dieper leren. De les in zijn geheel moet goed in elkaar zitten (duidelijke structuur van de les/het leermateriaal, heldere instructies, genoeg kansen tot interactie en samenwerking, ...) 

Referenties

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

16) Leerlingen motiveren: wat, waarom en hoe?

Afbeelding
De ene dag is de andere niet. Soms moeten we eens goed kunnen balen. Dat is ook zo voor leerlingen. Onze stemming wordt bepaald door heel wat (omgevings)factoren. Toch kan jij hier als leraar een grote rol in spelen, want jij kan er wel degelijk voor zorgen dat leerlingen met een lach op hun gezicht de (virtuele) klas binnenkomen en met een voldaan gevoel terug buitengaan. Ja, jij kan dat!😊 Wat heeft motivatie met leren leren te maken, hoor ik je denken. In mijn eerste en tweede blogbericht had ik het over de fasen en de componenten van zelfreguleren leren ('leren leren'). In de eerste fase, namelijk de voorbereidingsfase, besteed je aandacht aan het klaarstomen van leerlingen voor een opdracht, toets, groepswerk, ... Om leerlingen te kunnen klaarstomen, is het belangrijk dat hun motivatie wordt aangewakkerd. Wat de componenten betreft, weten we dat motivatie, naast cognitie en metacognitie, een essentiële component is om zelfgestuurd te kunnen worden. Leerlingen hebben dus ...
Meer lezen

1) de 3 fasen van leren leren

Afbeelding
Fijn dat je het eerste blogbericht van lerenlerencoach.be leest! 😊 Misschien bekeek je wel de video over de definiëring van leren leren (klik  hier  om de video te bekijken). Daarin vertelde ik reeds kort iets over de fasen en componenten van leren leren. Onderzoek [2] is het namelijk eens dat leren leren van leerlingen een actief denkproces verwacht, waarbij leerlingen op een cyclische wijze drie fasen doorlopen; een voorbereidingsfase, een uitvoeringsfase en een reflectiefase.   Let op !   Zelfregulatie wordt niet  zomaar bereikt na het doorlopen van de drie fasen. Het is een cyclisch proces dat niet stopt en tevens niet steeds een vast verloop kent [1].  Het meest wetenschappelijk onderbouwde model van leren leren, is dat van Zimmerman [4], een Amerikaans onderwijsonderzoeker wiens expertise zich voornamelijk situeert binnen het onderzoek naar leren en naar motivatie. Zimmermans meest recente  model over leren leren  [4], staat hieronder in ee...
Meer lezen

15) Leerstrategieën die echt werken!

Afbeelding
Op Klasse vond ik de schitterende reeks 'leerstrategieën' . Ken jij deze reeks nog niet en wil je meer te weten komen over leerstrategieën die hun werking duidelijk bewezen hebben? Dan kan ik je alleen maar aanraden om de reeks te gaan ontdekken! 😊 Bron afbeelding: https://pixabay.com/nl/vectors/vraag-vragen-man-hoofd-succes-2519654/ Wat biedt deze reeks ons? Videoreeks 'uitgelegd': leerstrategieën met effect. In deze videoreeks leggen experts Tim Surma en Tine Hoof van het Expertisecentrum voor Effectief Leren (ExCEL)enkele effectieve leerstrategieën uit. Deze filmpjes kan je ook perfect gebruiken in de klas om aan je leerlingen te tonen. Waarom moet je nog leren als je kan googelen? Waarom moet leren altijd lastig zijn?   Waarom moet je eerst vergeten voor je kan leren? Waarom word je van elke toets slimmer? Waarom leer je sneller van spieken?   Een onderbouwde toelichting en een voorbeeld van een leraar over het belang van korte oefenmomenten om leerwinst te boeken...
Meer lezen