Posts

19) Wat is jouw visie op zelfregulatie?

Afbeelding
Onderzoek toont aan dat hoe leraren denken over de haalbaarheid en wenselijkheid van zelfregulerend leren ('leren leren'), dit de aandacht die aan leren leren wordt gegeven in onderwijs mee bepaalt [e.g., 2]. Wat is jouw visie tegenover leren leren? Dit document  van het Procrustesproject kan je hierbij op weg zetten. Meer achtergrond over dit project vind je hier .  Hieronder alvast enkele kernpunten uit het document:  bron: https://pixabay.com/nl/photos/boord-krijt-swot-planning-4874749/  Er wordt gebruik gemaakt van een SWOT-analyse. Deze analyse is gebaseerd op je sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen, in dit geval tegenover zelfregulatie.  Sterktes : Wat zijn jouw sterktes als leraar om het ontwikkelen van zelfregulatie bij leerlingen te stimuleren?  Zwaktes : Wat zijn (mogelijke) valkuilen/aandachtspunten bij jezelf die het stimuleren van zelfregulatie kunnen belemmeren?  Kansen : Waarom wil ik aandacht geven aan zelfregulatie? Wat is ...

18) Zijn leerlingen (nog) mee?

Afbeelding
Fijn dat je er (terug) bent! 😊 Zijn leerlingen (nog) mee? Een vraag die leraren zich heel vaak stellen. Terecht, want het is belangrijk om regelmatig na te gaan of leerlingen (nog) bij de les zijn, dit om achterstand maximaal in te perken en voorsprong op te sporen. In dit blogbericht gaan we na hoe je de (voor)kennis van leerlingen kan checken.  bron: https://pixabay.com/nl/illustrations/feedback-enqu%C3%AAte-vragenlijst-3239454/ Wanneer het gaat over het nagaan van de (voor)kennis, dan denken we al snel aan 'toetsen' .  Toetsen bestaat uit twee vormen: summatief toetsen en formatief toetsen. Daar waar summatief toetsen op het einde van een leersituatie plaatsvindt (bv. de klassieke examenperiode), ligt de focus bij formatief toetsen op het leerproces van de leerling. Het onderscheid tussen deze twee vormen van toetsen impliceert dan ook dat formatief toetsen per definitie niet gericht is op het toekennen van scores. Het leren staat centraal, niet de beoordeling . Uiter...

17) Laat jouw lessen tot de verbeelding spreken

Afbeelding
Hoe zorg jij ervoor dat jouw leermateriaal (bv. cursus, slides, werkblaadjes, ...) het leren van leerlingen stimuleert? Bevat dat vooral textuele informatie? Gebruik je vaak afbeeldingen? Je raadt misschien al waar dit blogberichtje over gaat.  Deze week zoomen we in op het belang van goed leermateriaal . Daarnaast bekijken we ook hoe jij als leraar ervoor kan zorgen dat jouw leermateriaal bevorderlijk is voor het leren van leerlingen . Hiertoe hanteren we de Cognitieve Multimediatheorie van Richard E. Mayer, een Amerikaanse professor Onderwijspsychologie. Het uitgangspunt van deze theorie is dat leerlingen tot dieper leren komen door multimediaboodschappen , dit door de werking van onze hersenen. Onderstaand model verduidelijkt dit. bron: https://www.kuleuven.be/onderwijs/onderwijsbeleid/limel/helpplatform/scenario/the-cognitive-theory-of-multimedia-learning Dit model toont ons aan dat de combinatie van woorden en beelden samen de hersenen meer prikkelen dan bijvoorbeeld enk...

16) Leerlingen motiveren: wat, waarom en hoe?

Afbeelding
De ene dag is de andere niet. Soms moeten we eens goed kunnen balen. Dat is ook zo voor leerlingen. Onze stemming wordt bepaald door heel wat (omgevings)factoren. Toch kan jij hier als leraar een grote rol in spelen, want jij kan er wel degelijk voor zorgen dat leerlingen met een lach op hun gezicht de (virtuele) klas binnenkomen en met een voldaan gevoel terug buitengaan. Ja, jij kan dat!😊 Wat heeft motivatie met leren leren te maken, hoor ik je denken. In mijn eerste en tweede blogbericht had ik het over de fasen en de componenten van zelfreguleren leren ('leren leren'). In de eerste fase, namelijk de voorbereidingsfase, besteed je aandacht aan het klaarstomen van leerlingen voor een opdracht, toets, groepswerk, ... Om leerlingen te kunnen klaarstomen, is het belangrijk dat hun motivatie wordt aangewakkerd. Wat de componenten betreft, weten we dat motivatie, naast cognitie en metacognitie, een essentiële component is om zelfgestuurd te kunnen worden. Leerlingen hebben dus ...

15) Leerstrategieën die echt werken!

Afbeelding
Op Klasse vond ik de schitterende reeks 'leerstrategieën' . Ken jij deze reeks nog niet en wil je meer te weten komen over leerstrategieën die hun werking duidelijk bewezen hebben? Dan kan ik je alleen maar aanraden om de reeks te gaan ontdekken! 😊 Bron afbeelding: https://pixabay.com/nl/vectors/vraag-vragen-man-hoofd-succes-2519654/ Wat biedt deze reeks ons? Videoreeks 'uitgelegd': leerstrategieën met effect. In deze videoreeks leggen experts Tim Surma en Tine Hoof van het Expertisecentrum voor Effectief Leren (ExCEL)enkele effectieve leerstrategieën uit. Deze filmpjes kan je ook perfect gebruiken in de klas om aan je leerlingen te tonen. Waarom moet je nog leren als je kan googelen? Waarom moet leren altijd lastig zijn?   Waarom moet je eerst vergeten voor je kan leren? Waarom word je van elke toets slimmer? Waarom leer je sneller van spieken?   Een onderbouwde toelichting en een voorbeeld van een leraar over het belang van korte oefenmomenten om leerwinst te boeken...

14) Doelen stellen, een schot in de roos.

Afbeelding
Velen hebben goede voornemens voor het nieuwe jaar (of bv. voor de start van een nieuwe week), anderen geloven er dan weer niet in. Hoe zit dat bij jou? Als leraar heb je ongetwijfeld al veel geleerd uit je leservaring, de omschakeling naar afstandsonderwijs, het contact met leerlingen, ouders, collega's, ... Pedro De Bruyckere schreef hier een heel herkenbaar  blogbericht over. Een aanrader om terug te blikken op 2020, maar vooral ook om  vooruit te kijken en nieuwe doelen te stellen.  Hebben jouw leerlingen goede voornemers? Naast persoonlijke doelen, kan het leerzaam zijn om aan leerlingen te vragen wat ze willen bereiken voor jouw vak . Denk bijvoorbeeld aan: elke week minstens een half uur de leerstof herhalen, na elke les een samenvatting maken, de notities netjes op orde houden, op tijd beginnen studeren voor een toets of examen, goede punten halen, prioriteiten stellen, … Dit vormt een mooi uitgangspunt om in het hoofd van leerlingen te kruipen. Hoe gaan zij hu...

13) Tijd om even stil te staan

Afbeelding
Time to reflect! 💭 Reflectie maakt een belangrijk deel uit van leren leren. We verwachten dat leerlingen dit kunnen, maar doen we dit zelf wel genoeg? Als ik naar mezelf kijk, dan probeer ik daar systematisch tijd voor te maken, maar ik besef dat er zeker nog ruimte is voor verbetering. Hoe zit dat bij jou? Is zelfreflectie één van je stokpaardjes? Schrikt (zelf)reflectie je af? Vind je zelfreflectie wollig? ... Ieder heeft er zo zijn mening over. Met die blogbericht neem ik je mee in de manier waarop ik vaak reflecteer op de taken die ik uitvoer binnen mijn job als onderwijsbegeleider.  Er zijn allerlei modellen voor (zelf)reflectie voorhanden. Ik koos hier voor het 4B-model * , omdat dit zeer toegankelijk en ruim toepasbaar is. Uiteraard zijn er nog vele andere modellen die jij misschien reeds gebruikt hebt of die je nog wil uitproberen (bv. de GROW-methodiek of het STARR-model).  B ehouden = Waar ben ik tevreden over en wil ik dus zeker behouden? Waarom ben ik tevreden? B...

12) Inspiratiebronnen over leren leren

Afbeelding
Fijn je (terug) te zien!  Op vraag van enkele leraren, deze week een blogberichtje met interessante bronnen over leren leren.  Eén van de bekendste websites bij leraren is wellicht Klascement.be . Ook over leren leren en zelfsturend leren vind je er talrijke tips, good practices en achtergrondinformatie. Ik verzamel zelf ook interessant leermateriaal over leren leren in mijn persoonlijke favorietenmap . Neem zeker eens een kijkje! Ook Klasse bevat een pagina over leren leren met herkenbare en toegankelijke tips.  Ben jij leraar lager onderwijs ? Neem dan eens een kijkje naar deze online presentatie .  De Arteveldehogeschool ontwikkelde een bundel met praktische tips over zelfsturing.  Leerling2020.nl biedt onder andere ook bronnen aan over leren leren. In deze bron wordt de leerling als eigenaar van zijn leerproces toegelicht. Je vindt er informatie over o.a. leerstrategieën, samenwerkend leren en reflecteren. Daarnaast bevat deze bron ook extra achterg...

11) Hoe goede notities nemen?

Afbeelding
Welkom (terug)!  Notities nemen is niet alleen in hoger onderwijs een belangrijke vaardigheid, ook in het secundair en zelfs in het lager onderwijs hebben leerlingen baat bij goede notities. Op basis van een filmpje van The Learning Scientists , schrijf ik deze week een blogberichtje over het nemen van notities . 👇 💡 Waarom is notities nemen zo belangrijk?  Het helpt om informatie te verwerken . Doordat informatie verwerkt wordt in de hersenen, kunnen leerlingen die informatie ook makkelijker en langer onthouden (bij genoeg herhaling).  Notities fungeren als een soort van externe opslag die leerlingen kan helpen om de leerinhouden te herhalen.  💡  Handgeschreven of getypt ?  Onderzoek toont aan dat de effectiviteit van beide manieren van notities nemen, afhangt van het doel van de notities.  Met de hand noteren wordt vaak boven getypte notities verkozen, aangezien leerlingen tijdens het schrijven de hersenen activeren om na te denken. Het schrij...

10) Leren leren: vakoverschrijdend of als apart vak? - Discussieer mee!

Afbeelding
In mijn opleiding tot pedagoog-onderwijskundige ging ik in mijn masterproefonderzoek bij leraren na hoe zij de plaats van leren leren in het curriculum zien. Dit mondde al snel uit in twee 'kampen'; leraren die voorstander zijn om leren leren als een apart vak in te richten versus leraren die vinden dat leren leren moet geïntegreerd zijn in verschillende vakken.  In het Vlaams onderwijs is het zo dat leren leren vaak vakoverschrijdend wordt aangepakt. Dit ligt in lijn met het transversale karakter ervan in de Vlaamse onderwijsdoelen. Toch blijkt uit mijn masterproefonderzoek dat hoe jonger leerlingen zijn, hoe explicieter leren leren wordt verwerkt in aparte vakken, de dagelijkse werking, thematische projecten, ... . Naarmate leerlingen ouder worden en verder in hun schoolcarrière komen, hoe implicieter leren leren aandacht krijgt.  Let op!   B ovenstaande bevindingen zijn gebaseerd op de resultaten uit mijn eigen onderzoek, waarin 23 leraren (6e jaar aso) werden bevraagd...